گروه فرهنگ و هنر مشرق - تابستان زمان خوبی است تا فرزندانتان را به کتابخوانی تشویق کنید اما اگر این موضوع را نپذیرند چه اقدامی باید انجام دهید؟ نویسندگان و متخصصین معتقدند روش‌های مشخصی برای تشویق کودکان به کتابخوانی در سنین مختلف وجود دارد.
به نقل از گاردین، تابستان زمان مناسبی برای تشویق کودکان به کتابخوانی است. کتاب ما را به دنیای دیگری می‌برد. کودکی که در تعطیلات به سفر می‌رود وارد دنیایی جدید می‌شود اما برای ورود به دنیایی جدید نباید حتما سفر کرد. کتاب و کتابخوانی در هر جای دنیا که باشید فضایی جدید و ماجراجویانه خلق می‌کند.
یکی از راه‌های خوب برای کتاب خواندن بچه‌ها در تابستان این است که فرزندانتان را به کتابخانه ببرید و او را عضو کنید.
فرقی نمی‌کند که فرزندتان 4 یا 14 ساله باشد. اولین راه کتابخوان کردن بچه‌ها این است که خودتان هم کتاب بخوانید. وقتی پدر یا مادری می‌گوید فرزندم کتاب نمی‌خواند این سؤال پیش می‌آید که آیا خود شما کتاب می‌خوانید؟
ممکن است قبل از خواب کتاب بخوانید اما آیا فرزندانتان شما را در حال کتابخوانی می‌بینند یا خیر! لورا فیگل، نویسنده معتقد است فرزندان اگر پدرشان را در حال کتاب خواندن ببینند تأثیر بیشتری می‌پذیرند. فیگل می‌گوید پیش از این که فرزندش حروف الفبا را بیاموزد کتابی در دست فرزندش قرار می‌داد و به همراه پدر کودک در کنارش می‌نشستند و کودکشان تظاهر می‌کرد که در حال خواندن کتاب است. این موضوع نشان می‌دهد نزدیکی پدر و مادر با فرزند در هنگام کتابخوانی موجب ارتقای فرهنگ کتابخوانی می‌شود.
نکته مهم دیگر این است که به کودکانتان حق انتخاب بدهید. فرزندانتان را مجبور نکنید کتاب‌هایی بخوانند که خود شما دوست دارید. با این روش هرگز موفق نمی‌شوید. خواندن کتاب مهم است. مهم نیست چه کتابی بخوانند. با مجبور کردنشان به خواندن کتابی خاص فقط لذت‌شان را از بین می‌برید.
در گروه سنی بالای 5 سال:
هر شب قبل از خواب برای فرزندتان کتاب بخوانید. انتخاب کتاب را به نوبت انجام دهید. با این روش هم به فرزندتان حق انتخاب می‌دهید و هم آثار موردتأیید خود را برایشان می‌خوانید. داستان را با هیجان بخوانید: گاهی صدایتان را عوض کنید، سرعت خواندن را بالا ببرید و گاهی با صدای بلندتر بخوانید. شخصیت‌ها را بین خود و فرزندتان تقسیم کنید تا رابطه‌ای شکل بگیرد. حتی کودکان پنج ساله هم می‌توانند از تنهایی کتاب خواندن لذت ببرند. در نتیجه گاهی اجازه دهید به تنهایی کتاب بخوانند و فضایی مستقل برای خود فراهم کنند.
برای کودکان کمتر از پنج سال این روند ممکن است خسته‌کننده باشد. لورا فیگل با فرزندش معامله می‌کند! چند صفحه کتاب می‌خوانند و فرزندش به عنوان جایزه کِشمِش می‌گیرد. فیگل معتقد است در این گروه سنی خواندن داستان به صورت شفاهی نیز اهمیت زیادی دارد و کودک را هیجان‌زده کند. نقش بازی کردن روش بسیار خوبی برای جذب کودکان است؛ حقیقتی که مدارس به آن بی‌توجهی می‌کنند.
بعضی از کودکان در این گروه سنی از کتابخوانی می‌ترسند. در این حالت باید روند کتابخوانی را تبدیل یه بازی کنید. از فرزندتان بخواهید عکس اشیا موجود در کتاب را نشان دهد و کتابخوانی را از حالت تکلیف خارج و به یک سرگرمی تبدیل کنید.
در گروه سنی بالای 10 سال:
کودکان در سنین پایین این گروه همچنان از قصه خواندن قبل خواب لذت می‌برند. کودکان در این دوره دوست دارند خودشان کتاب را برای دیگران بخوانند زیرا پس از یادگیریِ خواندن به صورت حرفه‌ای‌تر اشتیاق زیادی به نشان دادن توانایی خود دارند.
خواندن به کتاب‌ها محدود نمی‌شود. اگر فرزندتان عاشق فوتبال است می‌توانید کتاب‌های فوتبالی برایش تهیه کنید. اگر علاقه‌ای به این کتاب‌ها نشان داد گزارش از بازی‌های موردعلاقه‌اش را دانلود کنید و پرینت بگیرید. با این کار اهمیت خواندن را هم به آن‌ها آموزش می‌دهید و ممکن است در مرحله بعد خودش از شما درخواست کند برایش گزارشی تهیه کنید.
کودکان در این سن از خواندن دوباره وچندباره یک کتاب خاص لذت می‌برند. این کار اصلاً اشکالی ندارد. این موضوع نشان از احساس خوبی دارد که آن کتاب خاص به فرزند شما می‌بخشد. در این حالت می‌توانید کتاب‌های دیگر آن نویسنده یا عناوین مشابه با آن کتاب را برای فرزندتان تهیه کنید.
در گروه سنی بالای 14 سال:
در این سن فرزندان علاقه‌ای به صحبت کردن با والدین خود ندارند بنابراین به ندرت می‌توانید با آن‌ها درباره کتاب و کتابخوانی سخن بگویید. در این حالت فقط سعی کنید ارتباط خود را حفظ کنید.
در این گروه سنی پیشنهاد خواهر یا برادر بزرگ‌تر یا فردی بیرون از خانواده تأثیر بیشتری دارد. کودکان در این سن دوست ندارند پیشنهاد والدین‌شان را بپذیرند. باید احساس کنند خودشان کتاب‌ها را انتخاب کرده‌اند و اجباری وجود ندارد.
افراد در این سن علاقه زیادی به خواندن آثاری دارند که دیگران فکر می‌کند مناسب گروه سنی‌شان نیست. به عنوان نمونه اگر فرزندتان بگویید این کتاب خیلی خوب است اما موضوع آن مخصوص بزرگسالان است کنجکاوی فرزند را برمی‌انگیزید.
با وجود جذابیت‌های تفریحی فراوان برای نوجوانان حفظ عادت کتابخوانی بسیار سخت است. در این صورت زمانی حدود 20 دقیقه در روز به عنوان کتابخوانی جمعی مشخص کنید و به فرزند نوجوانتان بگویید حضور همه اعضای خانواده در این گروه اجباری است. بسیاری از نوجوانان این موضوع را نمی‌پذیرند. در این صوت به فرزندتان رشوه بدهید. اشکالی ندارد. شما کار می‌کنید تا راحت زندگی کنید. کمی از درآمدتان را صرف رشوه به کودکانتان کنید! اگر این کار سبب شود فرزندتان کتاب بخواند ارزش دارد.
